Chùa Srolôn, một trong những ngôi cổ tự có nét kiến trúc độc đáo, nằm ở phía Bắc quốc lộ 1A thuộc xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng, cách Trung tâm thành phố Sóc Trăng khoảng 12km về hướng Bạc Liêu. Phía đông giáp với Phường 10 (thành phố Sóc Trăng); Phía Tây giáp với xã Thạnh Phú (Mỹ Xuyên); Phía Nam giáp với xã Tham Đôn (Mỹ Xuyên); Phía Bắc giáp với xã Phú Mỹ (Mỹ Tú). Khí hậu nơi đây được phân hóa thành 02 mùa mưa nắng rõ rệt, có tổng diện tích tự nhiên là 2.594,86 ha, là vùng đất cát giồng của địa danh Mỹ Xuyên. Trong bài hát Sóc sờ bai Sóc Trăng có câu “Về Đại Tâm thăm người bạn Khmer, nghe hát Dù kê và điệu múa lâm thôn...” Bởi nơi đây người Khmer sinh sống khá đông cùng với dân tộc Kinh - Hoa anh em, không những thế Đại Tâm còn có nhiều thế mạnh phát triển về du lịch, đó là nghệ thuật kiến trúc chùa Khmer và món ăn đặc sản “Bánh cống Đại Tâm”...
Đại Tâm là xã có đông người Khmer sinh sống, chiếm 84% dân số của xã. Đối với người Khmer thì chùa luôn luôn gắn liền với đời sống tín ngưỡng cũng như trong sinh hoạt đời thường của họ. Xã Đại Tâm hiện nay có 03 ngôi chùa của người Khmer đó là Chùa Srolôn; chùa Trà Tim Giữa (Chrôi - Tưm - Kandal); chùa Trà Tim Mới (Chrôi - Tưm - Thmây hay Anh - Tas - Kôo - Sây). Trong đó chùa Srolôn là một trong những công trình có lối kiến trúc độc đáo, đây có thể xem là một kiệt tác về sự sáng tạo của người tạo dựng nên ngôi chùa này. Ngoài việc thỏa mãn nhu cầu tín ngưỡng, chùa Srolôn còn là nơi đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ và các sinh hoạt văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer thông qua các ngày lễ hội chính hàng năm. Bên cạnh đó xã còn có một số công trình tôn giáo tín ngưỡng khác như 01 nhà nguyện Công giáo, 01 Miếu người Hoa và 02 nhóm đạo Tin Lành hoạt động tại ấp Đại Chí và ấp Tâm Phước.
Chùa Srolôn được UBND tỉnh Sóc Trăng công nhận là Di tích Kiến trúc Nghệ thuật cấp tỉnh vào năm 2012.
Chùa Srolôn có tên gọi Khmer đầy đủ: Wath Sê Rây Sóc Khum Song Kum Miên Chi Srolôn. (Theo lời kể của các vị trụ trì trước đó giải thích về tên gọi của chùa như sau: Chùa Srolôn trước đây có tên là Chrua Luông vì phía trước chùa có con kênh chạy dài từ Sóc Trăng hướng tới Bạc Liêu, chữ “Chrua Luông” là tên gọi của con kênh đó).
Đối với người Khmer thì ngôi chùa Phật giáo Nam tông đã ăn sâu vào tâm hồn của họ, chùa mang một tình cảm sâu sắc bởi vì đó là nơi thờ Phật, nơi gởi cốt của tổ tiên. Chùa không những là biểu tượng tinh thần của cộng đồng phum sóc, mà đối với từng người, việc chăm sóc, xây dựng chùa là công việc tích đức. Cho nên đồng bào Khmer nói chung và người dân ở xã Đại Tâm nói riêng đã đóng góp của cải, công sức xây dựng ngôi chùa. Có thể nói ở đâu có người Khmer sinh sống thì ở đó chắc chắn sẽ có ngôi chùa để đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của tín đồ Phật tử.
Chùa Srolôn từ những ngày đầu hình thành cho đến nay, đã được xây dựng tại nhiều địa điểm khác nhau.
Điểm thứ nhất, trải qua 04 đời trụ trì và không rõ chính xác địa điểm và thời gian xây dựng vào ngày tháng năm nào.
Tài liệu tham khảo:
[1]. Lý lịch di tích chùa Srolôn của Bảo tàng tỉnh Sóc Trăng.
[2]. Khảo sát thực tế và lời kể của các vị sư.
[3]. Tư liệu ghi chép tại chùa Srolôn.
[4]. Tham khảo một số trang web du lịch.
Trịnh Thị Trúc Linh
